Rom 11 | WSK | STEP | Buta se ani isesam, Kaem ko kariimet Israel nunga meram e? Mena! Ani agata Israel kari tala, Abraham ko girigir, Benjamin ko gue te.

Romans 11

Kaem Israel nunga ningi kariimet motam gotek bo gomang nungaram ale nunga giam

1 Buta se ani isesam, Kaem ko kariimet Israel nunga meram e? Mena! Ani agata Israel kari tala, Abraham ko girigir, Benjamin ko gue te. 2 Kaem ko kariimet girakala nunga balam mu me nunga karoso.

Agi nina Prophet Elijah ko den Kaem ko batoga te aniso mu me ikisan e? Nu Israel alo den ningi nunga awukaso ale Kaem manarukaso: 3 “Kari Biya, nuna nika prophet nunga moa sapaman, ale ka altar parasuwu warman. Se ani agata suwanta bagasam. Se aga momonko agarak kaesan.” 4 Bare Kaem noko den koma awuk balu tuam? Nu iwita balam, “Ani aga kariimet 7000 nunga giem, nuna kaem kawel Baal koma dugu te nubugura me kulukurman.” ^{▼▼Rom 11:3-4 Elijah: 1 Kings 19:10,14,18.}

5 Se butatala aitak tom imi te kariimet motam gotek bo aniso, Kaem gomang nungaram ale noko ma nunga balam. 6 Nu gomang nungaram ale nunga giam. Buta se ana ikisan, nu nunga bagara aolak bitakasan mu te nunga iki se me nunga giam. E nu nunga bagara aolak bitakasan mu te nunga iki se nunga giam ale mu, ana balnak nu gomang nungaram ma me balnakko.

7 Buta se mu iwita: Israel alo mel ko kupuwaman mu me aringiman. ^{▼▼Rom 11:7 Israel alo Kaem koma te nup ningo diram tamonko borta kupuwaman: Rom 9:31.} Kaem kariimet motam gotek nunga balam umutang la aringiman. Se suen biya mu nunga nongomang motam sisi saparam, 8 Kaem ko batoga te aniso iwitata:

“Kaem balam se nunga ikia am nguala muruwu saparam.
Nu balam se nomotam te mel bo me arikasan, nodogowa te den bo me ikikasan,
eng tai aitak te anisan tala.” ^{▼▼Rom 11:8 Deuteronomy 29:4; Isaiah 29:10.}
9 Se David betela Israel kariimet nunga balso:

“Nunga ilu biguwura ale na yu nana ko munan umutang am nunga talipurukko,
se mutim ningi dagula iwitata dagulomon ale memek tamonko. ^{▼▼Rom 11:9-10 Psalm 69:22-23. Juda alo Law Den ninguru ilukuawuman, mu nunga na inang iwita bitakasan, se mu dagarok iwita nunga taliparam.}
10 Ale nomotam tiromorom paguk se mel bo me aringimonko,
ale ikup gimon ale karogo tara tara la lagomonko.”
11 Buta se ani isesam, Israel alo dagulaman umu te magaman ta i? Mena. Nuna memek beteman, se Kaem ali sor saki ko kariimet nunga sangaru tam, Israel alo aringimon ale nongomang magurukko. ^{▼▼Rom 11:11 Israel alo memek beteman: Acts 13:46. Bare udagi nuna giris palagomonko: Rom 11:25-26.} 12 Nuna munan kulukurman ale dagulaman, se ali sor saki ko kariimet munan ningo ningo marak ago mu to gilingiman. Se udagi te, Israel suen la Kaem kote pelemon taimon mu te, ali sor suen biya ko kariimet yawarakala nunguningkiri bagomonkowo!

Kaem sor saki ko kariimet nunga giwoso

13 Se aitak ani nina sor saki ko kariimet ninga manorsam. Ani ninga ningi apostle ura taikko Kaem aga balam. Se ani ura mu ko amilmilasam ale ninguru ilusam. 14 Aninga ura bitirik se laga kapuruk se aninga gue suwan Israel alo aringimon ale nongomang barasuk se te Kaem saki nunga giokko agila. 15 Mu awuk, Kaem Israel alo buring nungaram, ale nu ali sor saki ko kariimet nunga giwoso se nu ilak nongomang suwanta. Se aking udagi Kaem Israel nunga giokko mu yawarakala. Mu ko ikia nuna kariimet kueman bare barasasan iwitata ko!

16 Bare ikialko. Inang ni asursam ale motam motam garukoso mu bila Kaem tusam, se nukum biya aniso mu am noko tala. Se tam yager ali ningi kaparam mu Kaem ko, mu ko kower suen la mu Kaem ko tala. ^{▼▼Rom 11:16 Paul tam yager te balam mu ko ikia iwita: Abraham ariwiri mu nuna Kaem ko kariimet, se ko kuriang imas taleng girigir mu Kaem ko tala. Bare nongomang ningi nunguning te bagomonko mu asele. Se inang te balam mu butatatala, bare ikia bo tala mu iwita: Israel nunga ningi kariimet motam gotek bo giriman Jesus ko nongomang ningi nunguning aram (”firstfruits”), se udagi te Israel suen biya tala nongomang ningi nunguning arukko.}

17 Israel mu tam olive nunguning wore turan. ^{▼▼Rom 11:17 Tam olive ko den: Jeremiah 11:16,19.} Se Kaem tam olive mu ko kower sang batutumu waram ale nina, tam olive diwang mu ko kower sang ninga giam, ale tam olive nunguning imi ko kower ningi ninga atumukiram se bagasan. Se yager yu kiri taso ale ko kower nungaruwoso se nina sang ago tasan. 18 Buta se nina noko kower nunguning me nunga kiaral ale mel yam ko me nunga beteralko! Nina aguwaya nunga balalko mu ninguru ikial asele balalko! Mu awuk, nina yager me sangorsan, mu yager borta ninga sangarso.

19 Bare ni iwita aga manaruko agila? “Mu noko kower sang Kaem batutumu waram ale aninga tam nuguwim te aga atumukiram!”

20 Se ni diram balsam. Bare nuna nongomang ningi nunguning mena se nu nunga batutumu waram. Se ni gemang ningi nunguning se kuwim mu ni te bagasam. Mu ko ni nimi me patawurko! Ni nguangerko! 21 Mu awuk, Kaem tam ko kower nunguning mu yam motam la me nunga ariwaram, nu saki nunga batutumu waram. Se ni betela, ni ka gemang ningi nunguning sapar, mu nu ka batutumu warukko tala.

22 Ana umutang te Kaem ko gomang nangara, se ko munan aora nunguningkiri mu te ikinakko. Kariimet memek beteman mu nu munan aora garagar nungaram. Bare nu gomang ni kisam. Bare ni noko munan ni kisiso mu te yawarakala me bager, mu ni betela ka bataguru sapurukko! 23 Se kower saki batutumu waram mu nongomang ningi nunguning aruk, mu aking nunga giok ale nunga atumukirokko. Mu awuk, Kaem nunga nuguwim te nunga atumukirokko terong mam. 24 Mu ni, tam olive diwang ko kower, wore Kaem ka bataguru tam, ale tam olive nunguning, nika duap ka yager nunguning mena, mu te ka atumukiram. Buta se nunguningta, nu olive nunguning ko kower nunga giok ale nunga nuguwim nunguning te nunga atumukirokko mu terong mam nunguning!

Israel alo nongomang ningi nunguning aruk se Kaem nunga giokko

25 Aga singsang, ani nina ninimi me patowaralko mu ko se, den nunguning yumura te aniram imi wore nina ikialko wetang te ninga manorsam: Israel kariimet saki nongomang au kaparam, se munan mu nongote aniruk nama sor saki ko kariimet Kaem noko ma balam mu kote tai sapomonko. 26 Asele Kaem Israel suen la nunga sangaru taukko. Kaem ko batoga te tom mu ko iwita balso:

“Sangaru ta Kari koma Zion mu te tairuk ale Jacob ko taleng girigir nongote munan memek menawu sapurukko.
27 Ani nunga memek siwu sapirikko se mu te den nongorak kalem mu ko nunguning aratukko.” ^{▼▼Rom 11:26-27 Isaiah 59:20-21; 27:9; Jer 31:33-34.}
28 Israel alo mu aitak Kaem ilak barima gilingisan, mu awuk, nuna den gilalong yawara nubiring tuman. Umu te nina sor saki ko kariimet Kaem ko marak nengete namaram. Bare Kaem am Israel alo nunga kueso, mu awuk, nu maingkala Abraham Isaac Jacob

nunga giam / balam ale arungu den kaolam se aniso. 29 Se Kaem kari awiriya gomang tuso ale aruso ale munan tuso, mu eng tuso, udagi ko ikia me guruguso.

30 Nina ulengkala Kaem kuring batagurukasan, bare Israel alo nu kuring batagorman mu te Kaem nina gomang ningaram. 31 Se aitak Israel alo mu Kaem kuring batoga ko kariimet. Bare udagi te Kaem nina gomang ningaram iwitatala, nu aking gomang nungarukko. 32 Mu iwita: Kaem kariimet suen la kuring batoga ko munan te talipara ningi nunga awuram, nu te suen la ko gomang nungarukko.

Kaem ko ikia maiya biya, se Paul ko nup patowaram

33 Kaem ko ikia mu maiya biya! Mel suen biya nu ikiwoso, ale aguwaya bitirukko mu nu ikiwoso! Nu ikia beteso mu awuk ta kariimet ko duap iki sapomonko! Ale lage karoso mu ana ikinak bare me iki kutuwunakko!

34 “Awiri Kaem ko ikia ago bagoso mu iki saparam?
Awiri ikia Kaem tuso?” ^{▼▼Rom 11:34-35 Isaiah 40:13; Job 41:11.}
35 “Se awiri mel nu tuam se nu udagi ko koma tuokko?”
Mena. Nu mel suen biya ko duap, ko kotam, se noko la. Se ana noko nup tom suen biya patawu se laganakko! Nunguning.

36